MĀRCUS ET IŪLIA
Libellus Quārtus: Ad Ostiam
Book Four: To Ostia
I. VĒR ADVENIT
Cum hiems praetereat, Mārcus animadvertit diēs longiōrēs fierī. Rogat mātrem num aestās iam adsit. Māter explicat vēr nunc venīre quod inter hiemem et aestātem sit.
Iūlia videt in hortō flōrēs novōs. Rogat quis eōs sēverit. Māter dīcit sē eōs autumnō posuisse ut vēre flōrērent. Addit nātūram mīrābilī ratiōne facere ut quod mortuum vidētur iterum vīvat.
Pater nūntiat sē negōtium Ostiae habitūrum esse. Mārcus rogat num sēcum venīre possint. Pater adfirmat sē laetum futūrum esse sī līberī portum vidēre velint ubi nāvēs ex tōtō orbe conveniunt.
II. PARĀTIŌ ITINERIS
Posterō diē familia ad iter parātur. Māter monet ut līberī vestēs calidiōrēs ferant quod ad mare ventōsus esse soleat. Mārcus rogat quam longum iter sit.
Pater explicat Ostiam sedecim mīlia passuum ā Rōmā distāre. Dīcit sē eōs viā rīpae Tiberis ductūrum esse ut flūmen semper videant. Iūlia interrogat num in raedā sedēbunt an ambulābunt.
Pater respondet eōs raedā profectūrōs esse sed in viā forte cōnstitūrōs esse sī aliquid mīrābile vidēre velint. Monet ut cibum sēcum ferant quod iter aliquot hōrās dūrātūrum sit.
III. PER VIAM
Cum proficīscuntur, Mārcus spectat Tiberim quī in dextram fluit. Rogat cūr aqua tam turbida sit. Pater explicat flūmen terram ex montibus ferre ideōque colōrem fuscum habēre.
Iūlia videt nāviculās in flūmine. Rogat quō eant. Pater dīcit aliās Rōmam petere, aliās Ostiam, omnēs mercēs ferrentēs. Mārcus mīrātur quōmodo tam parvae nāvēs tantas cōpiās ferre possint.
Dum per viam eunt, pater nārrat Ostiam ā rēge Ancō Marciō conditam esse quī voluerit Rōmānōs aditum ad mare habēre. Dīcit sine portū Rōmam numquam tantam potentiam adeptam esse.
IV. PRĪMA VĪSIŌ PORTŪS
Tandem Ostia appāret. Mārcus exclāmat sē numquam tot aedificia ūnō in locō vīdisse. Iūlia rogat num Ostia maior sit quam Rōma. Pater rīdet dīcitque Ostiam quidem magnam esse sed multō minōrem quam urbem.
Cum propius accēdant, Mārcus audit clāmōrēs hominum et strepitum rōtārum. Pater explicat portum semper plēnum esse hominum quī mercēs ferant vel accipiant. Addit portūs numquam quiēscere, nec diē nec nocte.
Iūlia mīrātur quot linguās audiat. Rogat undē omnēs hī hominēs veniant. Pater dīcit in portū hominēs ex omnibus terrīs convenīre - Graecōs, Aegyptiōs, Hispānōs, Gallōs, aliōsque innumerōs.
V. AD PORTUM
Pater līberōs ad ipsum portum dūcit ubi nāvēs stant. Mārcus obstupēscit cum videat quanta nāvis sit. Rogat num omnēs nāvēs tam magnae sint. Pater explicat aliās maiōrēs esse quae frūmentum ex Aegyptō ferant, aliās minōrēs quae vīnum vel oleum importent.
Iūlia timet nē nāvis in eōs cadat quod tam propē stant. Pater eam rogat nē perturbētur dīcēns nautās bene scīre quōmodo nāvēs regere dēbeant. Ostendit fūnēs quibus nāvis ad mōlem alligātur.
Nauta Graecus eōs salūtat. Pater Graecē respondet. Mārcus mīrātur patrem Graecē tam bene loquī posse. Pater postea explicat sē iuvenem in Athēnīs studuisse ideōque linguam Graecam nōsse.
VI. NAUTA GRAECUS
Nauta Graecus, cum audīret puerum Graecās litterās discere, Mārcō Graecē loquitur. Rogat num Homērum iam lēgerit. Mārcus erubēscit cum respondet sē modo litterās didicisse necdum poēmata legere posse.
Nauta benignē dīcit omnēs Graecōs ab Homērō incipere. Nārrat sē ipsum puerum prīmum Odysseam audīvisse ā patre quī eam tōtam memoriā tenēret. Mārcus rogat num pater nautae poēta fuerit.
Nauta explicat apud Graecōs omnēs puerōs Homērum discere dēbēre quod in illīs carminibus tōta sapientia maiōrum contineātur. Addit sē spērāre Mārcum aliquandō et Īliadem et Odyssēam perfectē cognitūrum esse.
VII. MERCĒS
Pater līberōs rogat num vidēre velint quae mercēs ex nāve dēpōnantur. Ambo laetī sequuntur. Vident operāriōs amphorās ingentēs ferentēs. Iūlia rogat quid in amphorīs sit.
Pater explicat aliās ōleum continēre, aliās vīnum, aliās gārum quod cōndīmentum sit quō Rōmānī multum ūtantur. Mārcus interrogat unde gārum veniat. Pater dīcit optimum gārum ex Hispāniā importārī.
Operārius, cum audit eōs dē gārō loquī, dīcit hanc nāvem etiam aliās mercēs ferre - lānam ex Britanniā, stāgnum ē Hispāniā, papyrum ex Aegyptō. Mārcus mīrātur quōmodo ūna nāvis tot rēs ferre possit.
VIII. HORREUM
Pater dūcit līberōs ad horreum magnum ubi frūmentum servātur. Mārcus rogat cūr tantum frūmentum importētur. Pater explicat Rōmam urbem esse tam magnam ut agrī Italiae nōn sufficiant omnēs cīvēs alendōs.
Dīcit maximam partem frūmentī ex Aegyptō venīre quae terra fertilissima sit. Addit Rōmānōs semper timēre nē nāvēs frūmentāriae tardae sint quod sine frūmentō populus famem patiātur.
Iūlia rogat num umquam acciderit ut frūmentum dēficeret. Pater graviter dīcit id quidem aliquandō factum esse magnōque tumultuī fuisse. Monet līberōs ut intellegant quantum importet portum bonum habēre.
IX. NEGOTIĀTOR SYRIACUS
In forō portūs pater obviātur negōtiātōrī quem bene nōvit. Negōtiātor, vir Syriacus nōmine Malchus, patrī salūtat rogat num līberī sunt eius. Pater adfirmat eōsque iubet ut Malchō salūtent.
Malchus Iūliam rogat num gemmās amet. Cum Iūlia respondeat sē numquam gemmam vīdisse, Malchus scrīnium prōmit in quō multae gemmae fulgent. Iūlia obstupēscit quam pulchrae sint.
Malchus explicat sē gemmās ex Oriēnte importāre quās fēminae Rōmānae magnī aestiment. Ostendit smaragdum quī viridissimus sit. Dīcit hunc lapidem in Aegyptō repertum esse ubi optimī smaragdī inveniantur.
X. TABERNA GRAECA
Cum merīdiēs adest, pater līberōs ad tabernam Graecam dūcit ubi cibum emere possint. Tabulārius Graecus rogat quid edere velint. Pater imperat ut olīvās, pānem, cāseum ferant.
Mārcus gustat olīvam quae sapōrem nōvum habet. Tabulārius dīcit eam olīvam ex īnsulā Lesbiō vēnisse. Addit Lesbium optimas olīvās et vīnum praebēre.
Iūlia rogat num tabulārius Lesbius sit. Tabulārius negat sed dīcit sē Athēnīs nātum esse iuvenem autem Ostiam vēnisse ut negōtium faceret. Mārcus interrogat num Athēnās dēsīderet. Tabulārius respondet sē quidem patriam dēsīderāre sed Ostiae vītam bonam habēre.
XI. PHAEDRUS GRAMMATICUS
Post cibum pater dīcit sē amīcum vīsere dēbēre quī prope portum habitet. Līberōs dūcit ad domum ubi grammaticus Graecus nōmine Phaedrus vīvit.
Phaedrus eōs benignē accipit. Cum audiat Mārcum Graecās litterās discere, rogat quis magister sit. Mārcus nōmen magistrī dīcit. Phaedrus adfirmat eum virum doctum esse quī bene puerōs docēre possit.
Phaedrus Mārcum rogat num difficile sit Graecās litterās discere. Mārcus fatētur id labōris esse sed dīcit sē spērāre aliquandō Homērum legere posse. Phaedrus laudat eum quod tam stuidiōsus sit.
XII. DĒ HOMĒRŌ
Phaedrus rogat num Mārcus sciat quis Homērus fuerit. Mārcus respondet sē audīvisse eum poētam antīquum fuisse quī dē bellō Trōiānō scrīpserit. Phaedrus gaudet quod puer iam aliquid sciat.
Phaedrus nārrat Homērum omnium poētārum maximum fuisse. Dīcit carmina eius nōn modo fābulās continēre sed etiam omnem sapientiam Graecōrum. Addit quī Homērum bene nōverit sapientem virī esse.
Iūlia interrogat num fēminae quoque Homērum legere soleant. Phaedrus adfirmat multās fēminās doctās Graecē scīre Homērumque amāre. Mārcus dīcit sē velle ut Iūlia quoque Graecē discat ut simul dē poētīs loquī possint.
XIII. AD LĪTUS
Pater prōpōnit ut ad lītus maris eant antequam domum redeant. Līberī laetī assentiuntur. Cum ad lītus pervēnerint, Mārcus prīmum mare videt obstupēscitque quam magnum sit.
Iūlia rogat num ultra mare terrae sint. Pater explicat multās terrās trans mare iacēre - Graeciam, Asiam, Āfricam, aliās. Dīcit mare nōn impedīmentum esse sed viam quā hominēs inter sē commercium habeant.
Mārcus aquam tangit mīrāturque quam frīgida salaque sit. Pater explicat aquam maris salsam esse ideōque bibī nōn posse. Iūlia rogat cūr sal in aquā sit. Pater dīcit sē nescrīre sed id sēmper ita fuisse.
XIV. DOMUM
Cum sōl dēclīnet, pater dīcit tempus esse domum redeundī. Mārcus invītus est quod tantum gaudium in portū habuerit. Iūlia dīcit sē numquam tam mīrābilēs rēs vīdisse.
In raedā Mārcus patrem rogat num saepē Ostiam eat. Pater respondet sē bis ter in mēnse eō īre solēre ut negōtia cūret. Mārcus rogat num aliquandō ipse negōtiātor fierī possit. Pater dīcit id quidem fierī posse sī studia perficiat.
Iūlia interrogat num fēminae quoque negōtium facere possint. Pater explicat paucās quidem fēminās negōtium gerere sed nōn esse impossible. Addit rem prīncipem esse ut quis sapiens sit et linguās sciat.
Dum Rōmam redeunt, ambo līberī cōgitant dē omnibus quae vīderint audīverintque. Mārcus spērat sē aliquandō per mare nāvigātūrum esse ut terrās aliās videat. Iūlia spērat sē studiīs ita dātūram esse ut sapiens fīat.
Cum domum pervēnerint, māter rogat num iter placuerit. Ambo respondent sē diem optimum habuisse multaque diddicisse. Pater dīcit sē gaudēre quod līberī tam cupidī sint discendī.
Nocte Mārcus somniat dē nāvibus et maribus et terrīs longinquīs. Iūlia somniat dē gemmīs et librīs Graecīs et sapientiā. Ambo sciunt sē adhūc multa discenda habēre sed laetī sunt quod iter incēperint.
FĪNIS LIBELLĪ QUĀRTĪ
◊ᴹᴱᴹᴼᴿʸ⁻ᶜᴼᴹᴾᴸᴱᵀᴱ